Co wpływa na cenę obligacji?
Cena obligacji kształtowana jest przez szereg czynników, które można podzielić na trzy główne obszary:
- warunki emisji obligacji obejmujące charakterystykę instrumentu,
- ryzyko emitenta,
- warunki rynkowe.
Warunki emisji obligacji
Wartość obligacji w znaczącym stopniu zależy od charakterystyki samego instrumentu. Ze względu na różny poziom ryzyka utożsamiany z danymi cechami obligacji na jej wartość wpływają warunki ujęte w prospekcie emisyjnym. Kluczowymi elementami, które należy przeanalizować przy wycenie obligacji są między innymi:
- typ kuponu – typ oprocentowania (obligacje mogą być oparte na oprocentowaniu stałym lub zmiennym, ale również mogą mieć charakter zerokuponowy),
- wysokość kuponu – wysokość oprocentowania i docelowo odsetek, które obligatariusz otrzyma,
- terminy wypłaty odsetek,
- tenor – okres na jaki został wyemitowany dany instrument (poziom ryzyka związany jest z długością okresu od emisji do daty wykupu),
- zabezpieczenie – poziom i jakość zabezpieczenia wpływa na ryzyko obligacji.
Ryzyko emitenta
Ryzyko emitenta, które przekłada się na ryzyko defaultu (braku zwrotu środków zainwestowanych w dany instrument), jest istotnym elementem analizy przeprowadzanej w ramach wyceny obligacji. Na ryzyko kredytowe emitenta wpływa w dużym stopniu standing finansowy emitenta oraz jego perspektywy rozwoju i zdolności do generowania przepływów, z których powinny być realizowane spłaty odsetek i wykupy obligacji zgodnie z przedstawionym harmonogramem (przepływy dla obligatariuszy). Przyjmuje się, że ryzyko emitenta określane jest w formie ratingu. Najbardziej rozpoznawalne i uznane agencje ratingowe na świecie to Standard & Poor’s (S&P), Moody’s oraz Fitch Ratings.
Wycena obligacji. Na jakie warunki rynkowe zwrócić uwagę?
W przypadku warunków rynkowych wpływających na wycenę obligacji szczególną uwagę należy zwrócić na sytuację na rynku długu. Działania banków centralnych polegające na zacieśnianiu polityki pieniężnej, między innymi poprzez podnoszenie stóp procentowych, powodują zwiększone oczekiwania inwestorów względem stopy zwrotu osiąganej z finansowania udzielonego poprzez zakup obligacji. Wpływ ten jest wywierany zarówno poprzez wzrost stopy wolnej od ryzyka jak i poprzez wzrost ryzyka kredytowego związanego z inwestycją w dany instrument.
Wysokie stopy procentowe wpływają bowiem na wzrost rentowności obligacji skarbowych, które stanowią punkt odniesienia do wyznaczenia stopy wolnej od ryzyka, a także zwiększają ryzyko inwestycji w obligacje danego podmiotu ze względu na wzrost kosztów obsługi innych zobowiązań finansowych emitenta.
Ze względu na dyskontowanie przyszłych przepływów związanych z danym instrumentem istotnym elementem mającym wpływ na finalną wycenę są również oczekiwania związane z kształtowaniem się stóp procentowych w przyszłości.
Co ma wpływ na finalną wartość obligacji?
Zarówno charakterystyka obligacji, sytuacja finansowa emitenta jak i warunki rynkowe mogą wpływać na wzrost lub spadek wartości obligacji. Istotne jest zatem odpowiednie przeanalizowanie tych elementów w celu oddania w wycenie całego spektrum okoliczności mających wpływ na jej końcową wartość. Wiele czynników determinuje cenę obligacji.