Czy innowacyjne źródła finansowania są zagrożeniem czy szansą dla firm rodzinnych?

8 marca 2016 Paweł Łągwa Publikacje

Ulubiony produkt

Zaostrzone kryteria stawiane w ostatnim czasie przez banki oraz bardziej restrykcyjna polityka stosowana przy ocenie zdolności kredytowej przedsiębiorstw, ograniczają potencjał inwestycyjny polskich firm rodzinnych, które w prowadzeniu bieżącej działalności bądź w ramach realizacji inwestycji wspierają się kapitałem obcym. Banki podniosły poziom wymaganego wkładu własnego, wobec czego obecnie 15-25% wartości inwestycji przedsiębiorstwa zmuszone są sfinansować ze środków własnych. Wzrosły również nakładane przez banki prowizje oraz oczekiwania odnośnie zabezpieczeń dla zobowiązań zaciąganych przez przedsiębiorstwa. Pomimo negatywnych z perspektywy przedsiębiorców zjawisk zachodzących na rynku kredytowym, można odważnie stwierdzić, że to właśnie kredyty pozostaną w Polsce najczęściej stosowanym źródłem finansowania obcego. Dlaczego? Ponieważ jest to najpowszechniejsza oraz z pozoru najprostsza i najtańsza forma pozyskania kapitału. A co, jeśli pozory mylą i warto upatrywać szansy w rozwiązaniach innowacyjnych?

 

Głód innowacji

Jeżeli dostępne rozwiązania w danej dziedzinie okazują się niewystarczające, właściwym kierunkiem zaspokojenia pojawiających się potrzeb mogą być innowacje. Polska znajduje się wśród państw, których poziom innowacyjności kształtuje się poniżej średniej światowej. Bezsprzecznie potrzebujemy innowacji. Innowacji potrzebują firmy rodzinne, które latami realizują niezmienną politykę sprawdzonych rozwiązań w biznesie, często wzbraniając się przed zmianami. Oczywiście, występują również wśród firm rodzinnych inicjatywy postaw innowacyjnych, wynikające często z procesów sukcesyjnych, w realizacji których sukcesorzy posiadają odmienną, innowacyjną wizję na biznes, w porównaniu do poprzednich właścicieli. Co więcej, innowacje nie muszą być opracowywane przez przedsiębiorstwa we własnym zakresie, mogą one być wdrożone w wyniku naśladownictwa innych podmiotów. Efekt naśladownictwa coraz częściej występuje w sektorze usług finansowych, na którym przedsiębiorstwa rodzinne chętniej sięgają po oferowane przez instytucje finansowe innowacyjne produkty, takie jak obligacje, leasing (w tym leasing zwrotny) czy faktoring. Najczęściej wdrożenie innowacji wymaga poniesienia wysokich nakładów, jednak zasada ta nie znajduje zastosowania w produktach finansowych. Dostęp do wspomnianych źródeł finansowania działalności jest z reguły powszechny. Skoro obligacje, leasing czy faktoring są innowacyjne, to z pewnością warto wziąć je pod rozwagę.

 

Cel jest ten sam

W przypadku wykorzystywania innowacyjnych źródeł finansowania takich jak obligacje, leasing czy faktoring, założeniem podstawowym, analogicznie jak w przypadku kredytu, jest pozyskanie środków, które umożliwią sfinansowanie bieżącej działalności bądź inwestycji, zapewniając jak najniższe koszty związane z obsługą zaciągniętego długu. Firmy rodzinne kładą duży nacisk na zapisy umowy i jej konstrukcję, gdyż jednym z głównych założeń jest chęć uniknięcia nieprzewidzianych zdarzeń, które mogłyby skutkować utratą płynności i wypowiedzeniem umowy. Wypowiedzenie umowy na finansowanie mogłoby w istotnym stopniu zachwiać kondycją finansową firmy rodzinnej, co z kolei spowodowałoby zagrożenie dalszego funkcjonowania bądź powodzenia procesu sukcesyjnego. Obligacje, leasing (w tym leasing zwrotny) czy faktoring posiadają wspólne cechy z kredytem. Co do zasady wszystkie z wymienionych instrumentów finansowych zawierają w swojej konstrukcji takie składowe jak warunki i koszty finansowania, okres finansowania czy zabezpieczenie. Dlaczego więc analizowane produkty nie cieszą się dużą popularnością?

 

Nie taki diabeł straszny

Z pewnością w podejmowaniu decyzji o wyborze źródła finansowania, należy rozważyć cel, na jaki środki mają zostać przeznaczone. Przed uzyskaniem finansowania z omawianych innowacyjnych źródeł, na pewno warto poznać nomenklaturę stosowaną w poszczególnych produktach finansowych oraz prawa i obowiązki obu stron umowy. Szczegółowa analiza umowy na otrzymanie finansowania będzie kluczowa. W wielu przypadkach dokumenty związane z emisją obligacji, leasingiem czy faktoringiem mogą być znacząco prostsze i bardziej zrozumiałe, w porównaniu do umów kredytowych. Indywidualne rozpatrywanie okoliczności i warunków finansowania jest niezbędne. Firmy rodzinne korzystają coraz częściej z innowacyjnych źródeł finansowania. W przypadku finansowania działalności czy inwestycji, innowacja powinna zapewniać niższe koszty i większe bezpieczeństwo. Innowacja powinna być synonimem postępu. W obszarze innowacyjnych źródeł finansowania dla firm rodzinnych, produkty innowacyjne są na wyciągnięcie ręki. Dopóki cel uzyskania finansowania zostanie trafnie sprecyzowany, a najefektywniejsze źródło finansowania odpowiednio wyselekcjonowane, przy jednoczesnej rzetelnej analizie kompletu dokumentów, innowacyjne źródła finansowania powinny zapewnić wyłącznie korzyści firmom rodzinnym w ich dalszym rozwoju oraz budowaniu wielopokoleniowej, silnej pozycji na rynku.