Wycena obligacji
Obligacje należą do instrumentów dłużnych, które zgodnie ze standardami MSSF/MSR oraz krajowymi przepisami powinny być wyceniane w księgach rachunkowych do wartości godziwej.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2020 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych wskazuje hierarchię podejść do wyceny aktywów finansowych, w tym obligacji, i podkreśla odejście od metody skorygowanej ceny nabycia na rzecz stosowania ceny z aktywnego rynku, a w przypadku jej braku – ceny ustalonej na podstawie modelu wyceny.
Hierarchia podejść do wyceny obligacji
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów, aktywa finansowe, jakimi są obligacje, będące w posiadaniu funduszu inwestycyjnego, powinno wyceniać się za pomocą wiarygodnie oszacowanej wartości godziwej, za którą uznaje się:
- cenę z aktywnego rynku,
- w przypadku braku ceny z aktywnego rynku – cenę otrzymaną przy zastosowaniu modelu wyceny, gdzie wszystkie znaczące dane wejściowe są obserwowalne w sposób bezpośredni lub pośredni,
- w przypadku braku ceny z punktu 1 i 2 – wartość godziwa ustalana jest za pomocą modelu wyceny opartego o dane nieobserwowalne.
Wycena obligacji – dane obserwowalne
Dane obserwowalne to dane wejściowe do modelu odzwierciedlające założenia, które przyjęliby uczestnicy rynku podczas wyceny składnika aktywów lub zobowiązania, uwzględniające w sposób bezpośredni lub pośredni, w tym:
- ceny podobnych aktywów lub zobowiązań pochodzących z aktywnego rynku,
- ceny identycznych lub podobnych aktywów lub zobowiązań pochodzących z rynku, który nie jest aktywny,
- dane wejściowe do modelu inne niż ceny, o których mowa w poprzednich punktach, które są obserwowalne w odniesieniu do danego składnika aktywów lub zobowiązania, w szczególności:
- stopy procentowe i krzywe dochodowości,
- zmienność,
- spread kredytowy,
- dane wejściowe potwierdzone przez rynek.
Wycena obligacji – dane nieobserwowalne
Dane nieobserwowalne to natomiast dane wejściowe do modelu opracowywane przy wykorzystaniu wszystkich wiarygodnych informacji dostępnych w danych okolicznościach na temat założeń przyjmowanych przez uczestników rynku, które spełniają cel wyceny wartości godziwej.
Źródła danych do wycen obligacji
Dane przyjmowane do wyceny powinny pochodzić z rzetelnych i wiarygodnych źródeł. Wyceny przygotowywane są w oparciu o charakterystykę wycenianych instrumentów, zawartą w dokumentach emisyjnych oraz dane rynkowe. Korzystamy z polskich i międzynarodowych baz danych, takich jak: S&P Capital IQ Pro – dostarczanej przez S&P Global Market Intelligence, która należy do grupy związanej z Standard & Poor’s (S&P) – jednej z trzech największych i najbardziej poważanych agencji ratingowych na świecie.
Walidacja modeli wyceny obligacji
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2020 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych modele wyceny stosowane do wyceny aktywów finansowych powinny podlegać okresowemu przeglądowi nie rzadziej niż raz do roku.
Zwiększenie częstotliwości aktualizacji modelu wyceny jest zalecane w szczególności w następujących przypadkach:
- jeśli jedynym źródłem zastosowanej w wycenie ceny rynkowej jest pojedynczy kontrahent lub dostawca cen,
- jeśli zastosowana w wycenie cena rynkowa dotyczy giełdowych aktywów niepłynnych,
- jeśli zastosowana w wycenie cena rynkowa została dostarczona przez kontrahenta, który zainicjował instrument, zwłaszcza gdy jednostka inicjująca finansuje również pozycję funduszu w instrumencie,
- jeśli na wycenę miały wpływ strony związane z towarzystwem lub funduszem lub inne podmioty mające interes finansowy w wynikach funduszu.
Przegląd zastosowanych modeli wyceny, w tym zasad i procedur wyceny, powinien zawierać co najmniej:
- zweryfikowanie wycen poprzez porównanie z cenami uzyskanymi od kontrahentów oraz na przestrzeni dłuższego okresu,
- zatwierdzenie wycen poprzez porównanie uzyskanych cen z ostatnimi wartościami bilansowymi,
- rozważenie reputacji, spójności i jakości źródeł wyceny,
- porównanie z wartościami otrzymanymi przez osobę trzecią,
- sprawdzenie i udokumentowanie zwolnień,
- uwidocznienie i zbadanie wszelkich różnic, które wydają się nietypowe lub zmieniają się w zależności od punktu odniesienia wyceny ustalonego dla danego rodzaju aktywów,
- zbadanie pod kątem stale prices oraz dorozumianych parametrów,
- porównanie z cenami wszelkich powiązanych aktywów lub ich zabezpieczeń,
- przegląd danych wejściowych wykorzystanych w wycenie opartej na modelu, w szczególności tych, w odniesieniu do których cena uzyskana z zastosowaniem modelu wykazuje znaczną wrażliwość.
CMT Advisory – profesjonalne wyceny i opinie ekonomiczne
W zakresie wycen przedsiębiorstw i ich aktywów CMT Advisory świadczy również usługi m.in.:
