Atrakcyjny sektor IT – fuzje i przejęcia w branży w 2023 roku

Zgodnie z raportem z 2023 roku sporządzonym przez EMIS wartość polskiego sektora technologicznego w 2022 roku wyniosła 8% PKB, czyli więcej niż w 2020 roku, w którym udział tego sektora wyniósł 7,4%. Wśród przyczyn takiego stanu rzeczy wyróżnia się ciągły wzrost zapotrzebowania na produkty i usługi IT oraz stymulację ze strony zagranicznych inwestorów. Zgodnie z raportem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oczekuje się, iż globalny rynek usług i oprogramowania IT wzrośnie z 870 mld USD w 2023 roku do 1 600 mld USD w 2030 roku. Oznacza to oczekiwany CAGR na poziomie 5,8% rocznie. Dynamiczny wzrost obserwuje się także w poszczególnych segmentach rynku IT.

Polski sektor IT jest nadal mocno rozdrobniony. Ze względu na duże rozdrobnienie biznesu IT w Polsce coraz częściej dochodzi do konsolidacji i wchłaniania mniejszych podmiotów przez większe przedsiębiorstwa. Sektor IT jest obecnie jedną z najaktywniejszych branż pod względem liczby transakcji M&A. Z danych zgromadzonych w bazie S&P Capital IQ wynika, że w ostatnich 3 latach* w polskiej branży IT doszło do 130 transakcji. Czynnikiem, który przyspiesza ten proces jest rywalizacja o talenty – powszechnym motywem transakcyjnym dla przejmującego jest zdobycie wykwalifikowanych pracowników targetu (aqui-hiring). Zdaniem CEO Future Mind, Tomasza Woźniaka: „Najbliższe lata mogą oznaczać zwiększenie liczby fuzji i przejęć w naszym regionie. Konsolidacja obejmie podmioty wyspecjalizowane w określonych technologiach oraz te, które w trudnych czasach utrzymały tempo wzrostu. Te ostatnie zdecydowanie stanowić będą łakomy kąsek dla inwestorów strategicznych i funduszy PE, które nadal poszukują tego typu podmiotów”.

Cechy i działania spółek z branży IT pozytywnie wpływające na ich wartość postrzeganą przez inwestorów

• Wprowadzanie na rynek innowacyjnych pomysłów i rozwiązań
• Stosowanie oryginalnych działań w zakresie produktów i marketingu
• Osiąganie wysokiego organicznego wzrostu przychodów
• Posiadanie dużego udziału w rynku
• Prowadzenie łatwo skalowalnego biznesu
• Utrzymywanie bądź zwiększanie rentowności przy rosnącej sprzedaży
• Obsługiwanie zdywersyfikowanej grupy klientów
• Posiadanie stałej grupy klientów

Przegląd transakcji M&A w branży IT w Europie

W okresie 01.01.2022-31.08.2023 spółki z branży IT w Europie charakteryzowały się dużą aktywnością akwizycyjną. W ww. okresie na rynku europejskim doszło do ponad 3 600 transakcji M&A, w których podmiotem przejmowanym była spółka z branży IT, co stanowi ponad 16% wszystkich transakcji M&A przeprowadzonych w Europie w tym okresie (S&P Capital IQ na dzień 31.08.2023). Jedynie w branży przemysłowej przeprowadzono w tym okresie większą liczbę procesów transakcyjnych (ponad 5 000 transakcji, co stanowi ok. 24% całego rynku europejskiego). Największą transakcją z ujawnionymi danymi finansowymi w Europie było przejęcie Micro Focus International przez kanadyjską spółkę OpenText Corporation. Wartość transakcji opiewała na prawie 6,5 mld USD z mnożnikiem na poziomie 8,92x EBITDA Micro Focus International.

Najwięcej transakcji w analizowanym okresie zostało przeprowadzonych na podmiotach z Wielkiej Brytanii – 871 transakcji. Innymi popularnymi europejskimi kierunkami były spółki z Niemiec (504 transakcje) oraz Francji (476 transakcji). Dla porównania polskie spółki IT w tym okresie były przedmiotem 67 transakcji.

Najwięcej europejskich spółek IT zostało nabytych przez podmioty z Wielkiej Brytanii (557 transakcji), USA (519 transakcji), Francji (423 transakcje) oraz Niemiec (378 transakcji). Natomiast polskie podmioty w tym okresie nabyły 25 europejskich, w tym polskich, spółek IT.

Mnożniki transakcyjne na rynku IT

Zgodnie z danymi z S&P Capital IQ (na bazie transakcji z ujawnionymi danymi finansowymi), mnożniki – na podstawie których zawierane są transakcje M&A w branży IT – są wyższe na świecie niż w Europie. W 2022 roku mediana mnożników, na podstawie których zawierano transakcje w branży IT wyniosła 1,79 i 10,00 kolejno dla mnożnika EV/S i EV/EBITDA na rynku europejskim, a biorąc pod uwagę rynek globalny było to 2,28 dla mnożnika EV/S oraz 14,39 dla mnożnika EV/EBITDA. Dane dla okresu 01.01-30.08.2023 wskazują na spadek wielkości mnożników zarówno na rynku europejskim, jak i na rynku globalnym. Wynikać to może m.in. z pogarszającej się sytuacji sektora, czego odzwierciedleniem mogą być zwolnienia w amerykańskich spółkach technologicznych, a także sytuacji geopolitycznej. W okresie 01.01-30.08.2023 mnożniki w Europie wynoszą 1,46 dla EV/S i 7,73 dla EV/EBITDA, a rynku globalnym 1,78 dla EV/S i 12,33 dla EV/EBITDA.

Perspektywy dla branży IT – komentarz eksperta

Branża IT jest jednym z najszybciej rozwijających się sektorów w gospodarkach większości krajów świata. Podobnie jest też w Polsce, która stała się najważniejszym rynkiem Europy Środkowo-Wschodniej, a rodzimy sektor IT odpowiada za ok. 8% PKB kraju. Pomimo pogarszającej się sytuacji makroekonomicznej i geopolitycznej w naszej części świata, sektor IT pozostaje relatywnie odporny na wstrząsy.

Branża IT wyróżnia się także pod względem aktywności na rynku M&A. W ciągu ostatnich 3 lat na polskim rynku doszło do ok. 130 transakcji, a na rynku europejskim, w okresie 01.01.2022-30.08.2023, tylko w branży przemysłowej doszło do większej liczby transakcji. Tendencje do konsolidacji wspiera duże rozdrobnienie branży IT w Polsce oraz zjawisko acqui-hiringu związane z trendem rywalizacji o talenty. Istnieje szereg czynników, które wspierają tendencje wzrostowe w branży IT. Zaliczyć można do nich postępujący rozwój technologiczny, szczególnie w takich dziedzinach jak sztuczna inteligencja, machine learning, rozwiązania chmurowe czy cyberbezpieczeństwo. Dużą popularnością cieszą się także technologie takie jak NLP, na bazie którego funkcjonuje ChatGPT, a także technologie VR i AR, docierające do coraz szerszego grona konsumentów. W Polsce silnie rozwinięty jest także sektor gamingowy. Na rynku giełdowym w Polsce notowanych jest ok. 20 spółek gamingowych.

Do wyzwań, z którymi muszą radzić sobie spółki IT w Polsce, należy niedobór wykwalifikowanej kadry, co ma wpływ na zwiększone żądania płacowe programistów, aczkolwiek w ostatnich miesiącach z rynku docierały sygnały o pewnej stabilizacji w tym zakresie. Trend ten może być hamowany przez rosnącą popularność rozwiązań no-code i low-code, a także postępującą automatyzację związaną z rozwojem technologii NLP.

Globalne trendy inflacyjne spowodowały redukcję budżetów na działania IT w segmentach Enterprise oraz SMB (w tym głównie zagranicznych start-upów), co z kolei wpłynęło na zmniejszenie liczby zleceń dla polskich spółek z branży IT, w tym szczególności dla software house’ów. Mimo niekorzystnych czynników i relatywnie trudnego ostatniego roku, prognozy dla polskiego rynku IT zdają się być obecnie pozytywne. Szans należy upatrywać wśród usług związanych z cyberbezpieczeństwem czy chmurą. Duże rozdrobnienie rynku sprawia, że możemy spodziewać utrzymania się wysokiego poziomu aktywności M&A w branży IT.

Ostatnie dane z rynku M&A prezentują wprawdzie spadek wycen (mnożników transakcyjnych), jednak bazując na naszych doświadczeniach z historycznych projektów M&A możemy stwierdzić, że nawet w czasach gorszej koniunktury przedsiębiorstwa o cechach unikalnych, posiadające wyraźne przewagi konkurencyjne mogą być wyceniane po odpowiednio wysokim mnożniku – przewyższającym średnie rynkowe.