Przesłanki do otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego oraz wpływ na działalność przedsiębiorstwa dłużnika
Aby możliwym było sięgnięcie przez dłużnika po środki naprawcze przewidziane w ustawie Prawo Restrukturyzacyjne, musi on spełnić wymóg niewypłacalności lub zagrożenia niewypłacalnością. Niewypłacalność jest rozpatrywana przez pryzmat dwóch przesłanek:
- przesłanka płynnościowa (krótkoterminowa), która charakteryzuje się utraceniem przez przedsiębiorstwo zdolności do regulowania swoich wymagalnych zobowiązań przez znaczny okres (powyżej 3 miesięcy),
- przesłanka zadłużeniowa (długoterminowa), która charakteryzuje się sytuacją, w której zobowiązania przedsiębiorstwa przewyższają wartość jego majątku przez znaczny okres (24 miesiące).
Zagrożenie niewypłacalnością ma miejsce, gdy sytuacja ekonomiczna wskazuje, iż dłużnik w najbliższej przyszłości może stać się niewypłacalny.
Procedura otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego. Kto ją inicjuje?
Procedura otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego musi zostać, co do zasady, zainicjowana przez dłużnika poprzez złożenie wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.
W ramach restrukturyzacji nie mogą zostać pokrzywdzeni wierzyciele. Restrukturyzacja nie może prowadzić jedynie do zmniejszenia stopnia zaspokojenia wierzycieli, musi się opierać na realnych przesłankach i wskazywać realne szanse na poprawę sytuacji dłużnika.
Dłużnik musi wykazać, że w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego będzie zdolny do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania oraz zobowiązań powstałych po otwarciu postępowania. Ma to na celu uniknięcie sytuacji, w której poza wierzycielami układowymi będą się pojawiać nowi wierzyciele.
Należy jednak w tym miejscu podkreślić jedną bardzo istotną kwestię – samo złożenie przez dłużnika wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego lub wniosku o zatwierdzenie układu, nie zwalnia osób odpowiedzialnych od obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jedynie otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego albo zatwierdzenie układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu ma taki skutek. W przypadku złożenia wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego oraz wniosku o ogłoszenie upadłości, sąd rozpatruje najpierw wniosek o restrukturyzację.
Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego dłużnika. Najważniejsze zastrzeżenia.
Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego dłużnika, co do zasady, nie ma wpływu na normalną działalność operacyjną oraz prowadzenie przedsiębiorstwa, z kilkoma zastrzeżeniami:
- w przypadku przyspieszonego postępowania układowego oraz postępowania układowego dłużnik może wykonywać bez ograniczeń czynności w ramach zwykłego zarządu, natomiast musi mieć zgodę nadzorcy sądowego w przypadku czynności przekraczających zwykły zarząd. Oznacza to w praktyce, że dłużnik może bez zgody zarządcy dokonywać określonych transakcji do określonej kwoty (w zależności od specyfiki danego przedsiębiorstwa oraz ustaleń pomiędzy dłużnikiem a zarządcą). Zgody zarządcy natomiast dłużnik będzie potrzebował w przypadku np. transakcji przekraczających ustaloną kwotę czy znacznego obciążania majątku.
- w przypadku postępowania sanacyjnego majątek służący prowadzeniu przedsiębiorstwa dłużnika oraz majątek do niego należący, staje się masą sanacyjną, a zarządzanie tą masą zostaje odebrane dłużnikowi na rzecz zarządcy, czyli licencjonowanego doradcy restrukturyzacyjnego.
- ponadto należy mieć na względzie, iż charakter działalności operacyjnej przedsiębiorstwa może ulec zmianie w efekcie wprowadzania środków restrukturyzacyjnych przedstawionych w planie restrukturyzacyjnym.
Otwarcie restrukturyzacji dłużnika pociąga za sobą podstawowy skutek – zakaz regulowania zobowiązań układowych, czyli tych które powstały przed datą otwarcia restrukturyzacji i będą przedmiotem układu.
Z drugiej strony dłużnik ma obowiązek bieżącego regulowania zobowiązań powstałych po otwarciu restrukturyzacji (w przypadku umorzenia postępowania restrukturyzacyjnego i przeprowadzenia postępowania upadłościowego, są one uprzywilejowanie względem zobowiązań układowych).
W przypadku przyspieszonego postępowania układowego oraz postępowania układowego dłużnik jest zabezpieczony przed egzekucjami wierzycieli objętych układem (w przypadku wierzycieli nieobjętych układem sąd ma możliwość zawieszenia egzekucji na 3 miesiące), natomiast w przypadku postępowania sanacyjnego zawieszenie postępowań egzekucyjnych dotyczy wszystkich egzekucji skierowanych do masy sanacyjnej, czyli zarówno układowych, jak i nieukładowych.
Dowiedz się więcej:
1. Postępowania restrukturyzacyjne i ich rodzaje
2. Czym jest plan restrukturyzacyjny i czemu służy?
Zapraszamy również do śledzenia naszego profilu na LinkedIn. Na bieżąco informujemy tam o nowych opracowaniach i komentarzach naszego autorstwa.
