PSPA oraz SPA (umowa sprzedaży i nabycia)
18 stycznia 2022
Co oznaczają terminy PSPA oraz SPA?
Spotykane są dwa rozwinięcia skrótu SPA: Share Purchase Agreement, Sales and Purchase Agreements, oznaczającego umowę sprzedaży i nabycia. Natomiast skrót PSPA oznacza wstępną umowę sprzedaży-nabycia. W obszarze fuzji i przejęć przedmiotem sprzedaży bądź nabycia najczęściej są udziały lub akcje przedsiębiorstwa.
Częstą praktyką jest zawieranie umowy sprzedaży w dwóch etapach: w formie umowy przedwstępnej (określanej skrótem Pre-SPA, PSPA) oraz finalnej umowy sprzedaży (określanej jako SPA), która odnosi się do warunków ustalonych już w ramach PSPA i uwzględnia ewentualne zmiany, jakie zaszły w okresie od podpisania PSPA do zawarcia finalnej umowy (SPA). Treść PSPA rzutuje na całą transakcję, zarówno na finalizację transakcji jak i okres po transakcji (w szczególności w zakresie odpowiedzialności stron transakcji).
Każda umowa jest „szyta na miarę” według ustaleń biznesowych stron transakcji, a ich specyfika wpływa na zróżnicowanie umów. SPA reguluje szczegółowo warunki transakcji, w tym między innymi:
- przedmiot transakcji np. liczba udziałów odzwierciedlająca przejmowany udział w przedsiębiorstwie,
- warunki finansowe transakcji: cenę bazową i sposób ustalenia ewentualnych korekt do ceny bazowej, walutę płatności i kurs walutowy, jeśli przewalutowanie jest konieczne do rozliczenia ceny, formę i termin zapłaty – możliwy jest mix form płatności, wśród których wyróżniane są takie jak: środki finansowe inwestora, środki finansowe pochodzące z kredytu, akcje inwestora i inne formy ustalone między stronami.
W praktyce spotkać można różne schematy płatności, w tym składowe płatności, które mogą być uzależnione np. od wyników realizowanych przez sprzedawany podmiot i płatne w przyszłych okresach np. earn-out; główne składowe ceny – wynagrodzenia dla sprzedającego zostały opisane w hasłach: Debt & cash free, Net-debt, Non-operating asset, Net working capital, Earn-out, Vendor loan, oraz Locked box.
Kolejne warunki transakcji M&A regulowane w ramach SPA to:
- warunki zawieszające – omówione w kolejnych punktach słownika,
- czynności poprzedzające zamknięcie transakcji (tzw. closing, który został opisany w osobnym wpisie),
- czynności na zamknięcie transakcji,
- zobowiązania stron transakcji,
- oświadczenia stron transakcji (tzw. rep-y, które opisujemy w następnej definicji),
- odpowiedzialność stron transakcji,
- wejście w życie umowy, wygaśnięcie umowy i warunki odstąpienia od umowy,
- zakaz konkurencji,
- warunki poufności.
Powyższe obszary stanowią przykładowe elementy PSPA i SPA wynikające z praktyki i niewyczerpujące tematów poruszanych w ramach umowy transakcyjnej (np. umowy sprzedaży bądź nabycia udziałów). Z uwagi na indywidualny charakter każdego przedsiębiorstwa nie wszystkie wymienione wyżej elementy muszą wystąpić, jak również mogą pojawić się inne obszary ustaleń.
SPA i SHA (hasło opisane w osobnym wpisie) stanowią kluczowe dokumenty transakcyjne, lecz poza nimi mogą występować dodatkowe porozumienia regulujące kolejne ustalenia.
Polecamy też: